Chuyện rùa và thỏ

Ngày xửa ngày xưa, có một con rùa thi chạy với một con thỏ. Vì tính tình ngạo mạn chủ quan, con thỏ đã thua vì ngủ quên trên đường chạy. Con rùa về trước và đắc thắng vì sự kiên trì của mình. Tuy nhiên, đấy mới chỉ là một phần của sự thật.

Ít người biết rằng, có truyền thuyết kể lại con rùa đã ăn gian bằng cách mời…anh em sinh đôi của mình thi cùng. Con rùa thứ hai đã đứng sẵn ở vạch đích và trong trường hợp con thỏ không ngủ thì nó cũng chẳng bao giờ thắng được.

Tấm gương của con rùa là thể hiện rõ ràng của sự mưu lược, biết mình biết ta, trăm trận trăm thắng. Con thỏ dù không chủ quan thì cũng khó thắng, vì tư duy và chiến lược của nó quá đơn giản. Bài học thỏ-rùa thực ra là tấm gương phản ánh cuộc sống và cho chúng ta những phương châm sống quý giá.

Học hành chỉ cần chăm chỉ có được không, hay cần phải mưu lược nữa? Rõ ràng cùng một người chặt cây, người nào chuẩn bị tốt hơn, người đó sẽ đỡ mệt hơn và thành tích tốt hơn. Lincoln nói rằng, nếu cho ông 7 ngày chặt cây, chắc chắn ông sẽ dùng 6 ngày mài rìu. Mục đích là có công cụ sắc bén nhằm thực hiện công việc hiệu quả.

Nếu học hành cứ cắm cổ vào làm mà không dừng lại và suy tính, chắc chắn hiệu quả không cao. Vừa làm, vừa cải tiến cách thức, hiệu quả được nâng cao mà tinh thần cũng phấn khởi. Làm việc không có cải tiến, chẳng khác gì cái bánh xe hình vuông không biết gọt cho tròn.

Một ví dụ kinh điển mà tôi hay đưa ra cho mọi người, đó là khi tra từ mới. Nếu tra bằng từ điển giấy lâu quá, sao không nghĩ tới tra bằng máy tính hoặc điện thoại? Tra bằng Anh-Anh lâu quá, sao không thử nhảy qua tra Anh-Việt? Tra bằng máy tính mất công gõ lại, sao không nghĩ cách nào có thể copy-paste được ngay? Làm Flashcard lâu quá, sao không nghĩ cách để tự làm Flashcard?

Mọi câu hỏi trên đời đều có lời giải, cái khó nhất nằm ở việc tìm kiếm. Mọi thứ chúng ta cần đều có trên mạng, nhưng chẳng ai chịu đi tìm. Lí do vì lười, quá lười biếng. Tư duy một chút, đảo chiều suy nghĩ một chút, mọi thứ sẽ đơn giản hơn vạn lần. Lao động phức tạp là bội số của lao động giản đơn, theo một ông triết gia nào đó đã nói. Nói dân dã là dùng đầu thì tốt hơn là lao động tay chân.

Tạm thế đã, hy vọng có ai đó hiểu lời tôi nói, chứ chỉ thấy mỗi truyện cổ tích được cải biên mà thấy vui, thì dở rồi.

Lê Quang Minh

Học tiếng Anh 1-1 cùng Minh: bit.ly/mipecose