Hồi bạn còn nhỏ, ba má các bạn chắc giống ba má tôi vì toàn nói rằng, hãy cố gắng học hành chăm chỉ, để sau này kiếm nhiều tiền. Học giỏi thì dễ rồi, vì chỉ cần chịu khó ghi chép bài cẩn thận, tối mở ra xem, rồi chỗ nào chưa hiểu thì hỏi han bạn bè. Đi thi làm đúng yêu cầu thế là 10 điểm thôi. Quá dễ. Nhưng ba má cũng chẳng dạy học giỏi rồi thì kiếm tiền như thế nào.
Lên đại học, thầy cô dặn “các em nên nhớ học đại học là để cải thiện tư duy”. Ai cũng nghe lời thầy cô, cải thiện tư duy hết cỡ, từ ngang tới dọc, từ trong ra ngoài, nói chung là tư duy nét căng, TV 4k cứ phải gọi là khóc thét. Học giỏi rồi, tư duy có rồi, nhưng sao vẫn chưa thấy nhiều tiền, làm việc trầy trật mà lương chẳng ra đâu vào đâu? Hay là chúng ta thiếu quy trình nào?
Thực ra, kiếm tiền luôn là đỉnh cao cuối cùng và khó khăn nhất với tất cả mọi người. Vẫn là làm nghề phụ hồ, nhưng anh Lộc thì ở một đẳng cấp khác livestream chục vạn người theo dõi, nhưng bạn thì vẫn oằn lưng cõng bao xi măng. Vẫn là chăn bò thuê, nhưng anh Soytiet được cả thế giới “tập đếm” cùng, bạn thì vẫn đếm hôm nay số bò của chủ có đủ không. Học tiếng Anh được 8, 9 chấm, số tiền bạn đếm hằng tháng vẫn chẳng khiến bạn mỏi tay như khi viết bảng. Rõ ràng, việc kiếm tiền là điều không dễ dàng chút nào.
Hồi mới ra trường, tôi cũng trầy trật như các bạn mà thôi. Dạo đó chỉ mong lương được 8 triệu là vui lắm rồi, nhưng dĩ nhiên làm gì có ai trả lương cho một người vừa ra trường như vậy. Trình độ có nhưng kĩ năng làm việc bằng không, kinh nghiệm ở vị trí cần tuyển luôn là 3-5 năm thì thứ duy nhất lận lưng tôi trong thời đại học là những lúc cúp cua, trốn học đi chơi. Kinh nghiệm này chỉ xứng đáng làm tài xế, mà thậm chí cũng chưa đủ vì trí nhớ đường sá kém cỏi. Vậy nên, kiếm được những đồng đầu tiên luôn là đáng trân trọng nhất.
Có tiền rồi, tôi lại nghĩ cách làm sao để kiếm thêm, thế là suy tính đủ chuyện trên đời. Cơ duyên đầu tiên là dạy học, và thực sự nó vẫn tiếp tục tới bây giờ dù đã nhiều phen phải bỏ dở giữa chừng vì sự nghiệp lớn khác. Nhờ dạy học, tôi có thêm tiền để nghĩ những khoản đầu tư. Lúc thì bỏ vào tiền ảo thua sấp mặt, đến giờ không biết coin của mình đang dạt về đâu. Lúc thì bỏ tiền vào mua ốp điện thoại bán, lỗ chổng gó mà vẫn nghĩ là doanh nhân thì oách. Tiền kiếm được khó, nhưng đầu tư thua lỗ thì dễ vô cùng. Mọi lý thuyết kinh tế, thuyết cung-cầu bạn học ở trường, ra ngoài đời bị đập nát như tương.
Sự nghiệp dạy học cũng nhiều thăng trầm, vì phải cạnh tranh với rất nhiều đối tượng khác nhau. Trung tâm nhiều như nấm, thầy cô đông đảo khắp các mặt trận, tôi thì không bỏ tiền quảng cáo, cũng chẳng có gì nổi bật. Cuộc đời cứ tiến chầm chậm như một con rùa mà không biết làm sao để hóa thành thỏ. Thế rồi thời cơ đến, kênh Youtube được nhiều người biết tới và tự nhiên, sự nghiệp dạy sang trang mới. Đôi khi trong cuộc sống, chỉ một khoảnh khắc thôi là đủ để bạn thay đổi cuộc đời. Vấn đề là bạn có đủ năng lực nắm bắt nó hay không mà thôi.
Làn sóng covid ập tới Việt Nam, kéo theo thị trường giảm điểm. Tôi lại hăm hở dồn tiền vào đầu tư như nhiều nhà đầu tư F0 khác. Đón con sóng lúc tháng 7 thị trường 700 điểm, và khi tới tháng 5 lên gần 1300 thì tôi cắt hết. Cảm giác tuyệt vời biết bao khi tài khoản nhân đôi và rút ra đúng lúc thị trường vào phiên điều chỉnh. Cầm tiền trên tay, nước mắt rơi là có thật. Nhiều lúc nghĩ, hay là mình đỏ quá. Nghĩ thấy cũng đỏ thật, nhưng nếu không cố gắng thì cũng chẳng biết may mắn bao nhiêu cho vừa.
Hết chứng khoán, tôi lại nhảy sang coin, cũng lại tìm hiểu, nghiên cứu và hỏi han mọi nơi. May mắn gặp được những người anh em tốt, những người sẵn sàng chia sẻ thông tin để biết mình cần làm gì và không nên làm gì. Hôm qua cũng cắt lãi một đồng coin lúc nửa đêm, bán xong mà người lâng lâng kì lạ. Tiền nhảy về tài khoản rồi, mới hoàn hồn và tin rằng mình đã đầu tư thắng lợi. Không có anh em, bạn bè giúp đỡ, kiếm tiền sẽ là một chặng đường rất rất dài.
Câu chuyện lan man ở trên để các bạn thấy rằng, bài toán kiếm tiền chỉ có thể học được, nếu bạn có một chuyên môn trong tay, đủ giúp bạn lo chuyện cơm áo gạo tiền, sau đó là dôi dư để đầu tư, kiếm lãi. Chuyên môn chưa vững, kiến thức èo uột, làm sao bạn mong mình có tiền ở thị trường ngoài kia? Hãy trau dồi chuyên môn, dù đó là làm bánh, làm thịt xiên, hay dạy học, bác sĩ. Chuyên môn tốt, bạn sẽ có tiền và tự tin với giá trị mình trao gửi. Thị trường sẽ tự biết bạn ở đâu, và bạn sẽ tự biết mình có thể kiếm tiền như thế nào.
Khi nền tảng vững, tiền bắt đầu rủng rỉnh, đó mới là lúc hỏi han, trau dồi để đầu tư. Đừng vội vã gửi tiền đi, vì mất tiền chẳng bao giờ phải vội cả. Hãy cứ tìm hiểu và nghiên cứu thật kĩ, thật chán chê, rồi mới quyết định xuống tiền. Nguyên tắc số 1 của Warren Buffett trong đầu tư là “đừng bao giờ để mất tiền”. Nguyên tắc số 2 là xem lại nguyên tắc 1. Không làm chủ được dòng tiền của mình, bạn đầu tư phát nào trật phát đấy.
Trước khi muốn kiếm tiền, hãy quay trở lại bàn học hoặc bàn làm việc, chăm chỉ và chịu khó mỗi ngày. Thành Rome có bao giờ xây trong một ngày đâu, sao các bạn giỏi ngay chỉ sau một bài viết của tôi được. Bắt tay làm thôi!
Chúc một ngày tốt lành
Lê Quang Minh
