Hôm nay là ngày 5 tháng 9, ngày khai giảng năm học mới trên khắp đất nước. Về cơ bản thì ở Việt Nam, giáo dục là hạng mục được quan tâm rất lớn, thậm chí còn hơn cả câu hỏi “hôm nay ăn gì?”. Các cụ chẳng bảo “nghèo cũng phải cho thằng Tèo đi học” còn gì. Học, học nữa, học mãi, cụ Lê-Nin dạy rồi.
Tôi là dân ngoại ngữ, nên hầu hết những trường hợp “đổi đời” tôi thấy, đều từ học hành ngoại ngữ mà ra. Hôm nay khai trường, tôi xin mạn phép kể mấy chuyện vui mà tôi tận mắt chứng kiến để các bạn hiểu rằng, nội lực bản thân thông qua học vấn luôn là sức mạnh lớn nhất. Có thể bạn chưa đủ sức chuyển kênh Tivi khi lấy vợ, nhưng học vấn tốt sẽ giúp bạn kiếm nhiều tiền và trải nghiệm những thứ khó-tin.
Một chị tôi quen, biết nhau cũng lâu rồi, gia cảnh cũng hơi èo uột tí. Hồi sinh viên tôi nhìn chị và nghĩ, không biết sau này chị có đi xa được không, tại nhìn cảnh ngộ gia đình thấy hơi đuối. Nhưng chị thì không nghĩ thế. Chị học tiếng Thái, một thứ tiếng mà thời điểm đó rất ít người theo đuổi, sau đó làm cho công ty Thái, và rồi quen anh Thái và lập gia đình. Gia đình chị giờ rộn ràng tiếng cười, và đời sống cũng rất ổn. Nếu không có tiếng Thái, chắc giờ chị đang miệt mài làm một công việc văn phòng nào đó ở Việt Nam.
Một anh khác tôi quen, là dân xuất khẩu lao động bên Đài Loan, cũng làm tay chân bao năm, miệt mài và chịu khó. Anh khác những thanh niên đồng trang lứa ở điểm, đó là anh chịu khó sau những giờ chăn lợn mỗi ngày, tối lại về học chút tiếng Trung cho đổi không khí. Cứ như thế mấy năm, tiếng Trung của anh cũng đủ để giao tiếp, đọc hiểu và làm ăn. Rồi anh mở tiệm gà quay bán, ơ nó lại bán chạy bất thường. Chủ trang trại thấy anh chịu khó, tiếng Trung bắn ầm ầm, nên cho anh thuê luôn chỗ làm để bán hàng, cũng đủ kiếm đồng ra đồng vào. Ngày anh về Việt Nam, số tiền anh kiếm được từ bán gà đủ khiến nhiều doanh nhân phải ước ao.
Một ông anh khác tôi quen từ đại học, lúc tôi đang còn cặm cụi học tiếng Tàu, thì anh đã lần mò sang tiếng Nhật. Anh bảo tôi, anh nhìn lương tiếng Tàu thấp quá, thôi học “tạm”cái N2 để tăng khả năng cạnh tranh. Và khả năng cạnh tranh của anh tăng lên thật. Ra trường, anh làm cho một công ty Nhật với vai trò phiên dịch Hoa-Nhật và lương chắc cũng 50-60 triệu/tháng. Lúc tôi đang hì hục kiếm 5 củ/tháng thì lương anh đã gấp tôi 10 lần. Nghĩ cũng tủi thân mà thôi cũng kệ.
3 câu chuyện cơ bản ở trên với việc học ngoại ngữ, chỉ đơn giản chứng minh một điều rằng, ngoại ngữ nói riêng, hay học vấn nói chung, luôn giúp bạn đi xa hơn những gì bạn nghĩ. Với một nền tảng kiến thức tốt được bồi đắp qua thời gian, chắc chắn những gì bạn muốn sẽ thành hiện thực. Đầu tư cho giáo dục chưa bao giờ và vĩnh viễn không bao giờ là sai. Đầu tư cho bản thân, nâng cấp giá trị từng ngày, sẽ giúp bạn kiếm được tiền và trụ vững được ở thời buổi cạnh tranh khốc liệt này. Không cố ngay từ hôm nay, mọi cánh cửa sẽ được tự tay bạn khép lại một cách ngay ngắn. Và mỗi cánh cửa khép lại là kéo theo một tràng dài nức nở và tiếng khóc vì bạn đã không chịu cố gắng.
Kết lại bài viết, tự nhiên trong đầu tôi lại nhớ ra câu nói của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khi ông phát biểu trước nhóm đại biểu quốc hội trẻ cách đây ít tháng: “Năm tháng sẽ trôi qua mà không để lại dấu vết nào với những ai không biết nhìn về tương lai bằng bộ óc thông minh và sự khổ luyện của mình. Hạnh phúc sẽ đến với người biết sử dụng thời gian như con kiến biết tha lâu đầy tổ và như cái cây mỗi năm lại dày thêm một vòng thân gỗ. Tôi từ ngày bé đi học, tôi rất tâm đắc với câu này. Chả có ai trở thành tài, thành giỏi được ngay. Mình phải rèn luyện và tích lũy thôi. Làm sao mỗi năm chúng ta lại dày thêm một vòng thân gỗ”.
Thời gian không có nhiều đâu, không cố gắng bây giờ thì bao giờ?
Chúc một năm học mới tốt lành
Lê Quang Minh
